SHBA shtojnë sulmet ushtarake kundër karteleve në Amerikën Latine, Trump: Do t’i vrasim trafikantët!
Presidenti Donald Trump dhe sekretari i Mbrojtjes Pete Hegseth njoftuan në një ngjarje në Shtëpinë e Bardhë se SHBA do të vijojnë sulmet ushtarake kundër kartelve të drogës në Zonën e Karaibeve dhe Paqësorit lindor, një qasje që ka shkaktuar kritika dhe sfida ligjore.
Trump u shpreh haptazi: “Do t’i vrasim ata që sjellin drogë në vendin tonë. Do të jenë të vdekur.” Ndërsa Hegseth iu drejtua karteleve: “Do t’ju trajtojmë si Al-Kaidën. Do t’ju gjejmë, do t’i hartarojmë rrjetet tuaja, do t’ju ndjekim dhe do t’ju vrasim.”
Shtimi i operacioneve, përfshirë vendosjen e një grumbulli anije-bërthamë dhe sulme ajrore, ka nxitur reagime se veprimet nuk përputhen me të drejtën e brendshme të SHBA-së dhe ligjin ndërkombëtar, si raportohet nga Financial Times. Që nga fillimi i fushatës, SHBA kanë kryer të paktën 10 sulme me fatalitete ndaj anijeve të dyshuara për trafik, ku raportohet se kanë vdekur 43 persona.
Ekspertë të së drejtës ndërkombëtare, si Paz Zárate nga Kilili, thonë se nuk ka dyshim për ekzekutime jashtë gjyqit në det dhe se trafikantët duhet të arrestohen, jo të ekzekutohen në vend. Profesorja Mary Ellen O’Connell (Universiteti Notre Dame) dhe ish-zyrtarja Laura Dickinson paralajmërojnë se përdorimi i forcës ushtarake jashtë një kuadri të qartë të konfliktit të armatosur është i paligjshëm sipas së drejtës kombëtare dhe ndërkombëtare.
Administrata Trump pretendon se ndodhet në “konflikt të armatosur” me kartelët dhe i ka cilësuar ata “organizata terroriste të huaja”, një arsyetim që ka ndezur debate mbi kompetencat e Kongresit dhe ligjshmërinë e operacioneve jashtë vendit. Shteti ka thënë se disponon informacione për përfshirjen e anijeve të sulmuara në trafik droge, por të dhënat nuk janë publikuar.
Veprimet u perceptuan gjithashtu nga disa analistë si përpjekje për të minuar presidentin venezuelian Nicolás Maduro, ndërsa disa vende latino-amerikane dhe udhëheqës regionalë reaguan ashpër: Meksika dhe Kolumbia i konsideruan sulmet shkelje të ligjit ndërkombëtar, presidenti i Kolumbisë Gustavo Petro i quajti “vrasje”, ndërsa presidenti i Brazilit Luiz Inácio Lula da Silva propozoi bashkëpunim policor rajonal si alternativë.
Në Uashington, demokratët dhe figura të larta të komisioneve të mbrojtjes kritikuan atë që e cilësuan si “luftime sekrete” të administratës. Situata pritet të rrijë nën vëzhgim ligjor dhe diplomatik ndërkombëtar, ndërsa debati mbi kufijtë e veprimit ushtarak amerikan kundër karteleve vazhdon.
