Si u kthye Shqipëria në një qendër të industrisë globale të mashtrimit

E gjitha filloi me një kërkim të thjeshtë në Google me fjalët: “mundësi investimi”.

Një pasdite të zakonshme qershori në vitin 2019, Carina Christine Breunig dhe bashkëshorti i saj, Christoph regjistruan të dhënat e tyre në një platformë online investimesh të quajtur Globalix.

Brenda pak minutash ra telefoni. Në linjë ishte një burrë me zë të qetë dhe të sigurt që u prezantua si Adrian Ross, menaxheri i tyre i investimeve. Ross e ndihmoi zotin Breunig për verifikimin e llogarisë së tij si klient dhe fillimisht ai i transferoi 250 dhe 750 euro. Më pas, shumë më tepër.

Gjatë muajve që pasuan, Adrian Ross e nxiste që të kryente vazhdimisht depozita, duke i thënë se vetëm në këtë mënyrë do të mundej të kapte pozicione më të mira tregtare fitimprurëse. Christoph e ndiqte ecurinë e investimeve nga kompjuteri i tij, duke parë në ekran grafikë që ngjiteshin, fitime që rriteshin dhe bonuse që akumuloheshin  – kohë gjatë së cilës ai i transferoi platformës 995 mijë euro në total.

Megjithëse ishte investitor me eksperiencë dhe pronar i një biznesi, Christoph nuk e dinte se ato që i shfaqeshin përpara syve nuk ishin kontrata të vërteta dhe se në anën tjetër të linjës telefonike, pas pseudonimit Adrian Ross fshihej një i ri shqiptar, operator në një call-center në Tiranë.

Një vit më vonë, pas një serie të dështuar përpjekjesh për t’i tërhequr fondet, Christoph kuptoi se kishte rënë viktimë e një skeme mashtruese dhe iu drejtua policisë.

Historia e çiftit Breuning nga zona e Aschaffenburg, një qytet rreth 40 kilometra në lindje të Frankfurtit në skajin veriperëndimor të landit të Bavarisë në Gjermani, nuk është e izoluar. Autoritetet policore kundër krimit kibernetik në Bavari morën një duzinë kallëzimesh të ngjashme mes viteve 2019-2021 nga qytetarë të mashtruar nga të paktën 5 platforma investimesh online.

Hetimet e mëtejshme zbuluan se pas platformave qëndronte një grup i strukturuar kriminal që operonte nëpërmjet disa call centar-ash në Izrael, Serbi dhe Shqipëri – e quajtur “Blue Energy Call”.

Ndërsa viktimat shtriheshin edhe në Greqi apo Mbretërinë e Bashkuar, vetëm në Gjermani kjo skemë mashtruese, bazuar në rastet e raportuara, ka shkaktuar miliona euro dëm financiar ndaj 105 individëve. Megjithatë, prokurorët gjermanë besojnë se numri i rasteve të paraportuara nga viktimat është i konsiderueshëm dhe vlera e dëmit në të gjithë botën është shumë më e lartë.

Zyra Qendrore Bavareze për Ndjekjen e Krimeve Kibernetike e ka vëzhguar këtë industri mashtruese dhe zhvillimin e saj prej disa vitesh, veçanërisht që nga viti 2019. Prokurori i lartë publik pranë kësaj zyre, Dr. Nino Goldbeck, i tha BIRN se pavarësisht disa sukseseve në hetime dhe operacione gjatë viteve të fundit, situata mbetet kritike.

“Platformat mashtruese të investimeve online vazhdojnë të përbëjnë një treg fitimprurës, ku jo një apo dy, por disa grupe të krimit të organizuar shkaktojnë dëme të mëdha jo vetëm në Gjermani, por edhe në shumë vende të tjera të Europës,” tha ai.

Sipas Goldbeck, është e vështirë të përllogaritet shuma e saktë e dëmit, por vetëm në Gjermani ai arrin në qindramilionë euro çdo vit.

“Në Bavari, humbjet tejkalojnë 100 milionë euro në vit – dhe kjo vetëm nga rastet e raportuara,” theksoi ai në një përgjigje me shkrim.

Kërcënim global 

Në një botë të ndërlidhur dhe të digjitalizuar, mashtrimi nëpërmjet skemave të investimeve është një nga format më të përhapura të krimit financiar. 

Sipas Interpolit, midis viteve 2022 dhe 2023, 85% e njoftimeve ndërkombëtare për arrest (red notices) lidheshin me raste mashtrimi dhe vetëm në vitin 2023, Qendra Korrupsion dhe Krimit Financiar mbështeti më shumë se 700 hetime për raste mashtrimi me vlerë 1.2 miliard USD (1 miliardë euro). Një nga dy format kryesore të mashtrimit ishte ajo nëpërmjet investimeve të rreme.

Autorët e këtyre skemave përdorin taktika të ndryshme për manipulimin e viktimave – nga premtimet për fitime të mëdha te krijimi i një ndjenje urgjence për të investuar, dhe në disa raste, ato mund të marrin formën e skemave “Ponzi’ ose piramidale.

Ata i rekrutojnë viktimat e tyre nëpërmjet reklamave në rrjetet sociale, faqeve dhe aplikacioneve mashtruese, si dhe përmes  telemarketingut nga call center-at, ku operatorët bëjnë thirrje të paautorizuara dhe ushtrojnë presion psikologjik ose përdorin teknika manipuluese të inxhinierisë sociale ndaj viktimave, për t’i nxitur të investojnë në skema financiare mashtruese.

Përdorimi i gjerë i kriptovalutave ka krijuar gjithashtu hapësira të reja për grupet kriminale të përfshira në skemat e krimit financuar nëpërmjet investimeve mashtruese.

Sipas prokurorit Nino Goldbeck, hapi më i rëndësishëm për mashtruesit është sigurimi i të dhënave të kontaktit të personave të interesuar për të investuar në platforma tregtare, të cilat mblidhen kryesisht përmes fushatave të mëdha reklamuese të zhvilluara nga kompani të specializuara marketingu në rrjete sociale.

“Kompanitë vendosin reklama mashtruese ose të manipuluara në rrjete sociale si Facebook, në faqe lajmesh apo platforma të tjera,” tha ai.

Goldbeck theksoi se një nga taktikat më të përdorura është përdorimi i reklamave që pretendojnë se platformat janë rekomanduar në emisione të njohura televizive ose nga figura publike.

Gjatë pesë viteve të fundit, Tirana, me popullatën e saj poliglote dhe relativisht të re në moshë, është kthyer një nyje të rëndësishme për call center-at në shërbim të skemave mashtruese.

Megjithëse janë ndërmarrë dhjetëra operacione policore për shkatërrimin e aktivitetit të tyre, hetimet e suksesshme numërohen me gishtat e njerës dorë, dhe janë regjistruar kryesisht nga Struktura e Posaçme Kundër Krimit të Organizuar dhe Korrupsionit (SPAK), si pjesë e grupeve hetimore të përbashkëta të koordinuara nga Eurojust dhe Europol.

Modus operandi

Skemat mashtruese shpesh kamuflohen si biznese reale, ndërsa operatorët përdorin gjuhë të ngjashme me këshilltarët e investimeve për t’i manipuluar viktimat e tyre.

E vendosur në katin e dytë dhe të tretë të Qendrës Condor në rrugën e Kavajës në Tiranë, “Blue Energy Call” ngjante në pamje të parë si çdo kompani tjetër telemarketingu, me rreshta të gjatë tavolinash ku dhjetëra operatorë kryenin telefonata në gjuhë të huaj me klientë të ndryshëm jashtë Shqipërisë.

Por sipas hetuesve gjermanë nga Prokuroria e Përgjithshme Bamberg, pas fasadës fshihej një grup i strukturuar kriminal, i cili nëpërmjet platformave ‘cybertrading’ mashtronte njerëz të zakonshëm në të gjithë Europën.

Më 16 mars 2022, rreth 50 oficerë të policisë shqiptare, 11 oficerë nga Departamenti i Hetimeve Kriminale i Bayreuth-it dhe Departamenti i Hetimeve Kriminale të Franconisë së Epërme në Gjermani, si dhe një prokuror nga Zyra Qendrore Bavareze për Krimin Kibernetik, të udhëhequr nga kolegët e tyre shqiptarë të SPAK dhe të koordinuar nga Eurojust, bastisën zyrat e kompanisë në Tiranë, si dhe një kompani IT.

Hetuesit verifikuan dhjetëra persona dhe hetuan lidhjet e tyre me organizatën kriminale. Në shumë raste, kërcitën prangat. Mes 15 të arrestuarve ishin dhe dy nga të dyshuarit si organizatorë kryesorë të skemës – Erion Kasmi dhe Xhulian Xhafa. Sipas prokurorëve, Kasmi ishte drejtuesi ‘de facto’ i call center-it “Blue Energy Call” dhe kompanisë IT-së ‘Cleartech’ shpk, ndërsa Xhafa merrej me menaxhimin e rrjetit kompjuterik, për të cilin përdorte programin Deepfreeze për të fshirë provat.

Për të ruajtur provat digjitale të krimit, tetë specialistë udhëtuan nga Bayreuth në Shqipëri, posaçërisht për të marrë masa në funksion të ekspertizës shkencore. Ata përdorën laboratorin e avancuar ‘Paladin’ dhe sekuestruan kompjuterë, serverë dhe telefona të zgjuar.

Sipas Fabian Zhillës, ekspert mbi krimin kibernetik me Iniciativën Globale Kundër Krimit të Organizuar Transnacional, ky ka qenë një nga momentet më të kritike të hetimit, pasi provat digjitale mund të fshihen me një klikim.

“Ruajtja e të dhënave digjitale kërkon një shpejtësi të jashtëzakonshme dhe një sekret hetimor të nivelit të lartë, sepse është shumë e lehtë të dëmtohen,” tha Zhilla për BIRN.

“Blue Energy Call” përdorte sistemin Panda TS, një program kompjuterik i prodhuar nga një kompani izraelite për ndërmjetës (broker) të Forex dhe CFD-ve (kontrata për derivativët financiarë).  Panda TS është një platformë tregtimi ‘ëhite-label’, që mund të personalizohet me logo, ngjyra dhe emra të ndryshëm, si Globalix dhe Brokerz.

E pyetur nga BIRN, kompania Panda Trading Systems nuk i përgjigj një kërkese për koment të dërguar nëpërmjet postës elektronike.

Përveç platformave Globalix dhe Brokerz, kompania “Blue Energy Call” ka përdorur dhe faqe të tjera, të cilat, sipas Xhulian Xhafës “hapeshin dhe mbylleshin për 6 muaj ose një vit maksimumi,” pasi merrnin raportime negative në internet dhe humbiste besueshmëria.

Sipas tij, numrat e qytetarëve evropianë të mashtruar merreshin nga sistemi Panda CRM, i cili menaxhohej nga shtetas izraelitë, të cilët komunikoni kryesisht me Erion Kasmin. Sipas Xhafës, sistemin e kanë ngritur shtetas nga Izraeli dhe “të dhënat bankare apo lëvizjet e tjera menaxhoheshin nga ata.”

Viktimat shpesh manipuloheshin të shkarkonin programin ‘Anydesk’, duke u dhënë mashtruesve qasje në kompjuterat e tyre.

Arben Gramo, një avokat shqiptar, i cili përfaqëson disa nga viktimat në çështjen penale kundër Blue Energy Call, përfshirë çiftin Breuning, i tha BIRN se forma e mashtrimit e përdorur nga Kasmi dhe agjentët e tij ishte e sofistikuar.

“Kjo më parë bëhej me telefonata – ‘Alo, alo jam Leonardo DiCaprio’,” tha ai me një buzëqeshje të lehtë, duke iu referuar filmit të njohur Ujku i Wall Street, ku aktori hollivudian portretizon Jordan Belfort, një broker amerikan që manipulonte qytetarë të zakonshëm nëpërmjet telefonit për t’i bindur që të blinin aksione pa vlerë.

Sipas Gramos, format moderne të mashtrimit kanë evoluar përtej “oratorisë” së brokerëve mashtrues – një metodë që sot konsiderohet e tejkaluar, duke përdorur programe të sofistikuara që krijojnë një realitet të rremë për viktimën.

“Kjo mënyrë sot është pak e vjetër dhe ata nuk e besojnë më,” shpjegoi ai. “Por kur njerëzit shikojnë emrin e tyre në ekran, e fusin në kompjuter dhe dëgjojnë: ‘shiko ku je ti këtu, shiko si lëvizin vlerat’, ata fillojnë ta besojnë.”

“Këtu qëndron mashtrimi,” theksoi Gramo.

Në mars 2025, Zyra Qendrore e Krimit Kibernetik në Bavari ngriti akuza edhe kundër një shtetasi 42-vjeçar nga Izraeli, i cili konsiderohet si truri i kësaj skeme. I dyshuari, që besohet të ketë qenë një nga menaxherët kryesorë të grupit kriminal, u arrestua në Qipro në korrik 2024 dhe më vonë u ekstradua në Gjermani. Ai është ngarkuar me 6 akuza për mashtrim si pjesë e një grupi kriminal.

Në korrik 2024, Gjykata e Posaçme e Shkallës së Parë Kundër Krimit të Organizuar dhe Korrupsionit në Tiranë e dënoi Erion Kasmin me 11 vjet heqje lirie dhe Xhulian Xhafën me 10 vjet, për mashtrim kompjuterik si pjesë të grupit të strukturuar kriminal, ndërsa 11 të pandehurit të tjerë u shpallën të pafajshëm. Gjykata gjithashtu urdhëroi sekuestrimin e dhjetëra pronave dhe llogarive bankare, por në prill 2025, Gjykata e Posaçme e Apelit vendosi ta kthente çështjen për rigjykim në shkallën e parë.

Kosto njerëzore

Për shkak të natyrës së krimit të mashtrimit, numri global i viktimave është i vështirë të përllogaritet.

Në Mbretërinë e Bashkuar për shembull, nëse një numër i konsiderueshëm e raportojnë mashtrimin tek banka e tyre, me shpresën së do t’i marrin mbrapsht paratë, vetëm 5% i drejtohen me kallëzim policisë.

Simon Miller, drejtor ekzekutiv për Politikat, Komunikimin dhe Strategjinë në CIFAS, organizatë që ofron shërbime për parandalimin e mashtrimeve në Mbretërinë e Bashkuar, shpjegoi se raportimi nuk është një hap i lehtë për njerëzit që kanë rënë viktimë e mashtrimeve.

“Ka një ndjenjë turpi që shoqëron faktin e të qenit viktimë e një krimi mashtrimi,” tha ai.  “Ne flasim për njerëzit që bien viktimë dhe gjithmonë, mendoj, ekziston një supozim i nënkuptuar se ata janë treguar të pangopur ose të trashë, gjë që krijon këtë ndjenjë turpi rreth raportimit,” shpjegoi Miller.

Sipas tij, vetëm në Mbretërinë e Bashkuar ka 43 forca të ndryshme policore që kanë përgjegjësi për trajtimin e mashtrimeve dhe njerëzit shpesh nuk e dinë se ku duhet të raportojnë. 

“Ndikimi i mashtrimeve tek individët është domethënës, edhe kur bëhet fjalë për skema të vogla,” theksoi ai, ndërsa shtoi se në shumë raste viktimat humbasin kursimet e jetës, por edhe besimin tek të shoqëria.

“Statistikat tregojnë një numër befasues njerëzish që i japin fund jetës si pasojë e mashtrimeve ndaj tyre,” shtoi Miller.

Nino Goldbeck, prokuror publik në Bavari, konfirmoi se autoritet në Gjermani janë përballur me raste kur viktima e skemave mashtruese janë vetëflijuar, ndërsa shumë prej tyre kanë prishur fondet e pensionit ose kanë marrë kredi për të bërë investime.

“Është shumë e rëndësishme të theksohet se paratë e investuara dhe të humbura nuk janë thjesht “para bixhozi” për viktimat,” tha ai.  “Sigurisht, ka edhe viktima të pasura që arrijnë ta përballojnë humbjen financiare, por për shumicën, bëhet fjalë për kursimet e jetës që janë zhdukur,” shtoi ai.

Miller theksoi se nuk duhet harruar që shpesh, edhe autorët e këtyre skemave janë viktima, pasi detyrohen të kryejnë mashtrime në kushte të ngjashme me skllavërinë – veçanërisht në Azinë Juglindore dhe Afrikën Perëndimore.

Ky nuk është rasti shqiptar, por kjo nuk do të thotë se të rinjtë në Shqipëri të përfshirë në skema mashtruese nuk vuajnë gjithashtu pasoja.

“Pagesat e larta bëjnë që të [rinjtë] të tekrutohen fillimisht pa njohur mirë procesin, dhe me pas, si të “zënë në kurth” janë përpara dy zgjedhjeve – lënies së nje rroge të mire ose vazhdimit duke mbyllur një sy për atë që bejne,” tha kriminologu Fabian Zhilla.

“Problemi më i madh që ka ky lloj aktiviteti kriminal është kriminalizimi i të rinjve në një moshë shumë të hershme,” shtoi ai.

400 euro çdo minutë

“Blue Energy Call” është vetëm një nga dhjetëra call center-at e goditur nga policia shqiptare që nga viti 2021. Të dhënat e mbledhura nga njoftimet e Policisë së Shtetit listojnë dhjetëra operacione dhe të arrestuar. Megjithatë, të dhënat e mbledhura nga BIRN nëpërmjet kërkesave për të drejtë informimi, tregojnë se çështjet e dërguara për gjykim nga Prokuroria ishin disa herë më të vogla në numër.

Pjesa më e madhe e tyre i përkasin SPAK.

Prokuroria e Posaçme i tha BIRN se në vitin 2024 kishte 11 çështje nën hetim për mashtrim nëpërmjet call center-ave si pjesë e grupeve të strukturuara kriminale, dhe gjatë viteve 2021-2024 kishte dërguar për gjykim katër çështje penale.

Një prej çështjeve më të dëgjuara të hetuara nga SPAK lidhet me të ashtuquajturin Milton Group – një organizatë kriminale me aktivitet në Shqipëri, Maqedoninë e Veriut, Ukrainë dhe Gjeorgji.

Sipas të dhënave të mbledhura nga një grup i përbashkët hetimor, i përbërë nga SPAK dhe autoritetet gjyqësore të Spanjës, Gjermanisë, Suedisë, Finlandës, Letonisë, Ukrainës, Gjeorgjisë dhe Maqedonisë së Veriut, të koordinuar nga Eurojust, kjo organizatë kriminale ishte përgjegjëse për dhjetëra platforma mashtruese, aktive gjatë viteve të fundit.

Në një operacion të përbashkët në shtator 2022 kundër Milton Group, të koordinuar në të njëjtën kohë në 10 shtete, SPAK arrestoi 4 persona dhe ndërmori kontrolle në 15 call center-a.

Sipas Fabian Zhillës, fakti që këto grupe kriminale operojnë nga juridiksione të ndryshme e bën të vështirë dhe komplekse punën hetimore.

“Serveri që mban të dhënat e platformës mund të jetë në një juridiksion ku nuk ke bashkëpunim fare,” tha ai. “Mund të jetë në një gjuhë të huaj, ku duhet të përgatitësh kërkesa specifike ose të formosh grupe hetimore të përbashkëta,” shtoi ai, ndërsa theksoi se “ato mund të jenë edhe zona lufte ose vende autoritare.”

Vetëm në Spanjë, kjo organizatë kriminale dyshohet se shkaktonte më shumë se 50 milionë euro dëm financiar tek viktimat çdo tre muaj, ose 400 euro në minutë. Sipas autoriteteve hetimore spanjolle, numri i viktimave arrin në 17 mijë, dhe që nga fillimi i hetimeve në vitin 2018 e deri në goditjen e organizatës në vitin 2022, ajo vlerësohet se mund të ketë përfituar 2.4 miliardë euro.

Dëmi i shkaktuar në Spanjë mund të jetë vetëm maja e një ajsbergu gjigand. Sipas të dhënave të prezantuara nga autoritete spanjolle në një letër porosi të dërguar për këtë çështje në Shqipëri, viktimat potenciale në të gjithë Europën vlerësohen në 235 mijë, nga të cilat numri i madh u tyre dyshohet se është në Gjermani (82,533).

Nga 173 kallëzime për mashtrim të hetuara nga prokurorët në Bavari, dëmi i shkaktuar nga 5 platforma mashtruese të lidhura me këtë grup kriminal vlerësohet në 6.1 milionë euro. Përveç rajonit të Bavarisë ku janë regjistruar këta të dëmtuar, edhe shumë prokurori të tjera publike në Gjermani kanë ankesa për të dëmtuar të tjerë në këto platforma, kështu që dëmi i përgjithshëm supozohet të jetë shumë më i lartë. Sipas prokurorëve gjermanë, dëmi vlerësohet në më shumë se 100 milionë euro.

Një nga personat kyç të këtij grupi kriminal në Shqipëri ishte Amant Josifi, ish këshilltar Ministrisë së Mbrojtjes, i cili është arratisur në Dubai.

Josifi kontrollonte disa kompani call center në Shqipëri, me 200-300 të punësuar, të cilat përdorin metoda të inxhinierisë sociale për të mashtruar viktima në të gjithë Europën. 

SPAK ka sekuestruar rreth 2.2 milionë euro në llogaritë bankare të Josifit dhe të afërmeve të tij, ndërsa autoritetet spanjolle dhe ato shqiptare kanë lëshuar urdhra arresti.

Operacioni “Pandora” 

Kur një grua kërkoi të tërhiqte 100 mijë euro në cash nga një bankë në qytetin gjerman të Freiburgut më 19 dhjetor 2023, punonjësi i sportelit u bë dyshues dhe më pas kuptoi se klientja kishte rënë viktimë e një “mashtrimi me një polic të rremë”. Ai njoftoi policinë e vërtetë, e cila ndaloi që viktima t’ua dorëzonte paratë mashtruesve.

Në vend që të merrnin shumën e madhe të parave, kriminelët e dërguar për të mbledhur shumën në dorë u arrestuan nga oficerët e Policisë së Freiburgut, ndërsa numrat e telefonit që ishin përdorur për të bërë mashtrimin u vendosën në përgjim. Gjatë hetimit të këtij rasti, hetuesit kuptuan shpejt se numrat telefonikë të përdorur nga autorët mund lidheshin me mbi 28 mijë telefonata mashtruese brenda 48 orëve.

Ndërsa hetimi u zgjerua, ai iu kalua Zyrës së Policisë Kriminale të Landit Baden-Württemberg, e cila u mbështet gjatë gjithë operacionit nga Zyra Federale e Policisë Kriminale. Gjetjet e para treguan se autorët, të vendosur në vende të ndryshme, kryenin të gjitha format e mashtrimeve telefonike.

Telefonuesit mashtrues hiqeshin si të afërm të ngushtë, punonjës banke, agjentë shërbimi ndaj klientit apo oficerë policie. Duke përdorur një sërë taktikash manipulimi, ata trondisnin dhe mashtronin viktimat për t’ua marrë kursimet.

Nga premtimet e rreme për fitime në lotari, mundësi investimi, kërkesa për shlyerje borxhesh, mashtrime me karta të parapaguara, e deri te “telefonatat e shokut”, mashtruesit synonin pa pushim viktimat e tyre të ardhshme.

Telefonatat vinin nga qendra thirrjesh në vende të ndryshme. Mashtrimet me mbledhjen e borxheve kryheshin kryesisht nga Bosnje-Hercegovina, telefonatat mashtruese për ‘bankingun online’ vinin nga Kosova. Mashtruesit për skema investimesh telefononin kryesisht nga Shqipëria, ndërsa autorët e specializuar në mashtrime me karta të parapaguara vepronin nga zyra në Liban.

Për të parandaluar mashtrimet nëpërmjet call center-ave, policia e Landit Baden-Württemberg hapi vetë një call center me dhjetëra oficerë policie, e cila dëgjonte telefonatat mashtruese dhe paralajmëronte viktimat.

“Ideja ishte të parandalonim të gjitha këto krime dhe në të njëjtën kohë të bënim hetime kundër call center-ave,” tha Oliver Hoffman, kreu i Departamentit Kundër Krimit Ekonomik dhe Korrupsionit në policinë e Baden-Württemberg.

“Ne filluam me 30 oficerë duke parandaluar krimet dhe pastaj e zgjeruam strukturën, një call-center e jona, një kundër call-center me policë,” shtoi ai në një intervistë për BIRN.

Kjo ishte dhe pikënisja e operacionit Pandora, një nga goditjet më të mëdha kundër skemave mashtruese kibernetike në Europë.

Nga dhjetori 2023 e në vazhdim, call-center-i u rrit deri në 100 oficerë policie, të cilët punonin të ndarë në turne dhe përgjuan më shumë se 1.3 milionë telefonata mashtruese. Kur policët kuptonin se dikush mund të binte preh e mashtrimit, ata e kontaktonin për të parandaluar krimin.

Në total, call-centeri i policëve përgjoi rreth 7500 telefonata që përbënin vepër penale gjatë një periudhe 4-mujore duke parandaluar 80% të krimeve për një vlerë të llogaritur në 10 milionë euro.

Sipas komisarit Hoffman, vlera e këtij operacioni nuk qëndron vetëm të parandalimi i dëmit, por edhe te informacioni që u mblodh për taktikat e ndryshme të mashtrimit, duke identifikuar tetë forma të ndryshme për të cilët u përgatitën fushata ndërgjegjësimi për publikun.

Në fund të hetimeve, autoritetet kishin identifikuar mbi 700 persona që kishin shërbyer si operatorë në skemat mashtruese. Shumë prej tyre qëndronin vetëm një ditë, pasi dështonin të bindnin viktimat dhe zëvendësoheshin menjëherë nga të tjerë. Me kalimin e kohës, secili zhvillonte metodologjinë e vet për t’ua drejtuar personave në telefon.

“Ishte si një thesar, sepse kurrë nuk kemi pasur një gjë të tillë, mijëra telefonata, dhe ne mund të kuptonim se kush ishte skenari i tyre,” tha Hoffman.

“Kupton edhe momentin kur shfaqet prirja për të dorëzuar ose dërguar para, dhe pikërisht në atë moment ne ndërhynim, – jo në të njëjtën bisedë, por duke telefonuar viktimën me një numër tjetër dhe duke e informuar që të ndalojë, sepse është një mashtrim,” shtoi ai.

Anatomia e mashtrimit

Përpara se policia e Baden-Württemberg mund të ndërhynte dhe të përgjonte telefonat mashtruese nga call center-at në Shqipëri dhe vende të tjera, hetuesit fillimisht u përballën me pyetjen se si do ta realizonin operacionin. 

Pasi u përcaktua strategjia, ata kaluan javë të tëra duke analizuar infrastrukturën teknike për të kuptuar mënyrën se si transferoheshin thirrjet në internet, lidhjet e serverëve dhe gjithë rrjetin mbështetës.

“Për të vënë në funksion një skemë të tillë nevojitet një platformë tregtare, një call center dhe më pas menaxherë – persona që rekrutojnë stafin, firmosin kontratat dhe administrojnë të gjithë procesin,” shpjegoi Hoffman.

Ai shtoi se gjatë operacionit Pandora, për herë të parë hetuesit patën një pasqyrë të plotë të këtyre skemave mashtruese, duke zbuluar se përqindja e telefonatave të suksesshme ishte shumë e ulët.

“Duhen bërë rreth 200 telefonata për të pasur një telefonatë të suksesshme, pra një rast ku arrijnë të mashtrojnë dikë,” tha ai. “Pra, shkalla e suksesit është rreth 0.5 %,” shtoi Hoffman.

Hoffman shpjegoi se ngritja e një skeme mashtrimi nuk kërkon domosdoshmërisht investime të mëdha apo njohuri të ndërlikuara. “Në thelb, mjafton të kuptosh si funksionon sistemi dhe të kesh listat me ‘klientë’,” tha ai. Pjesa tjetër, si infrastruktura teknike dhe softuerët, mund të blihet me kosto të ulët, ndërsa pajisjet bazë dhe një kontratë interneti janë të mjaftueshme për të nisur aktivitetin.

Ai theksoi se hetimet e zhvilluara në kuadër të operacionit i dhanë autoriteteve një tablo të qartë që tregon se këto rrjete nuk njohin kufij. Në të kaluarën, call center-at funksiononin me dhjetëra apo qindra persona në një sallë të vetme; sot, skemat operojnë nga apartamente me 3 deri në 5 persona përballë një kompjuteri.

“Në krye të kësaj ndërmarrjeje qëndrojnë zakonisht ata që sigurojnë platformat dhe softuerët, ndërsa në krah kanë rrjetet e tyre të pastrimit të parave,” tha Hoffman. “Kjo [strukturë] ndjek modelin e ‘krimit si shërbim,” shtoi ai. 

Në rastin e operacionit Pandora, këto shërbime ofroheshin nga një grua 50 vjeçare greke me banim në Hagen, e cila u arrestua në shkurt 2025, dhe konsiderohet si drejtuesja e rrjetit në Gjermani.

E pandehura akuzohet se ka lidhur kontrata me ofrues telefonikë gjermanë, duke siguruar kapacitet të mjaftueshëm telefonik për kryerjen e veprave mashtruese, si dhe për hapjen e llogarive për transferimin e të ardhurave të përfituara në mënyrë të paligjshme.

Ajo dyshohet se ka ngritur kompani fiktive me ndihmën e personave “fasadë”, ka nënshkruar kontratat telefonike në emër të këtyre kompanive, ka paguar faturat e prapambetura dhe ka paraqitur ankesa në rast ndërprerjesh të shërbimit.

Duke përdorur këtë infrastrukturë, mashtruesit telefonikë kanë kryer një numër të madh thirrjesh mashtruese në Gjermani, Austri, Zvicër dhe vende të tjera të BE-së.

Zyra e Krimeve të Landit Baden-Württemberg vlerëson se vetëm përmes infrastrukturës së krijuar nga e dyshuara e arrestuar është shkaktuar një dëm prej rreth 1.35 milionë eurosh.

Sipas hetuesve, gruaja ka vepruar pothuajse në anonimat. Ajo kishte qenë jashtëzakonisht e kujdesshme dhe për ta identifikuar si personin kryesor përgjegjës për organizimin e gjithë skemës u desh një hetim i thelluar që zgjati gati një vit.

“Ajo nuk punonte askund tjetër,” tha Hoffman. “Jetonte me ndihmë sociale në Gjermani, merrte rreth 500 euro në muaj nga shteti – nga ne, në fakt, dhe kohën e saj ia kushtonte kësaj veprimtarie.” 

I pyetur nëse kjo ishte një mbulesë perfekte për organizatoren e skemës, polici gjerman u përgjigj me ironi.

“Deri diku po, por nuk i doli për mirë,” tha ai. “Tani fjala i takon gjykatës.”

Ky investigim u koordinuan nga “Investigate Europe” dhe Rrjeti Ballkanik për Gazetari Investigative (BIRN). IJ4EU (Investigative Journalism for Europe) dhe Bashkimi Europian kanë ofruar mbështetje financiare për këtë investigim. Përmbajtja e këtij investigimi është përgjegjësi e vetme e “Investigate Europe” dhe BIRN.