Bashkia Vlorë, dy të pavarur sfidojnë pushtetin absolut të socialistëve

Qytetarët e Vlorës do të kenë mundësinë të zgjedhin, të dielën, mes tre kandidatëve për deputetë, dy të pavarur dhe një të Partisë Socialiste. Mes të pavarurve, njëri mbështetet nga opozita kryesore, ndërsa një, jo.

Pritshmëritë janë gjithsesi të ulëta për kandidatët sfidantë në një bashki që ka votuar socialistët në shumicë dërrmuese që pas trazirave civile të vitit 1997, të cilat patën pasoja veçanërisht tragjike në qytetin e Vlorës.

Të dhënat historike tregojnë se pjesëmarrja në zgjedhje në Vlorë ka qenë nga më të ulëtat në rang kombëtar, gjë që duket se lidhet me shkallën e lartë të emigrimit më shumë se sa me ndonjë lloj moskokëçarjeje apo bojkoti të proceseve zgjedhore.

Bashkia e Vlorës numëroi 83 mijë banorë në Censin e vitit 2023 nga 206 mijë qytetarë të regjistruar në Regjistrin Civil, gjë që sugjeron se 60% e qytetarëve jetojnë në emigrim, pa llogaritur këtu ata që kanë hequr dorë sakaq nga shtetësia shqiptare dhe rrjedhimisht nuk janë pjesë e regjistrit civil.

Si rrjedhojë e emigrimit, numri i votave të hedhura në zgjedhjet për pushtetin vendor në Vlorë ka ardhur në rënie, pavarësisht se popullsia me të drejtë vote ka ardhur në rritje. Popullsia me të drejtë vote është rritur në Shqipëri për shkak të ndryshimit të strukturës moshore të popullsisë, ku, rënia ka prekur më fort grupmoshat e fëmijëve dhe të rinjve dhe më pak qytetarët e moshës së mesme apo ata të moshës së tretë.

Kështu, në zgjedhjet e vitit 2007, në territorin e bashkisë së sotme Vlorë, e cila përfshin ish-komunat Orikum, Qendër Vlorë, Novoselë dhe Shushicë, kishte 134 mijë qytetarë me të drejtë vote dhe afro 48 mijë pjesëmarrës në zgjedhje ndërsa në zgjedhjet e vitit 2023, qytetarët me të drejtë vote ishin 168 mijë ndërsa votuesit ranë në 41 mijë.

Bashkia e qytetit Vlorë u fitua nga socialistët me 59% të votave edhe në vitin 2007, kur demokratët, në atë kohë në kontroll të qeverisjes qendrore, arritën të zgjedhin një kryekomunar të vetin në Orikum, Novoselë dhe Shushicë, ndërsa komuna Qendër Vlorë u fitua nga një kandidat i Partisë Bashkimi për të Drejtat e Njeriut.

Në zgjedhjet e vitit 2011, socialistët fituan Orikumin, ndërsa pak muaj më herët qeveria demokrate pati dërguar policinë për të rrahur banorët protestues që pretendonin pronësinë e tokave ku sot janë ndërtuar blloqe me pallate.

Socialistët fituan sërish zgjedhjet në qytetin e Vlorës, por kësaj here me 55% të votave. Një i pavarur fitoi zgjedhjet në Novoselë ndërsa Qendër Vlorë u fitua nga demokratët me të njëjtin kandidat që më 2007 pati fituar në emër të PBDNJ-së. Shushica u fitua gjithashtu nga PD.

Fitoret e PD-së në komunat përbërëse të bashkisë së sotme Vlorë në vitet 2007 e 2011 nuk është se ngrenë shumë peshë për shkak se qyteti i Vlorës ka shumicën dërrmuese të votuesve. Kështu, kandidatët e së majtës morën 50% të votave më 2007 dhe 49% më 2011 përkundrejt 38 dhe 41% të demokratëve. Pas zgjedhjeve të vitit 2015, socialistët kanë fituar Vlorën me shumicë dërrmuese, si në zgjedhjet vendore, ashtu edhe në zgjedhjet kombëtare.

Zgjedhjet e parakohshme 2025 për postin e kryetarit të Bashkisë Vlorë u shkaktuan nga dorëheqja e kryebashkiakut të mëparshëm Ermal Dredha, i cili pati fituar zgjedhjet e vitit 2023, pasi paraardhësi i tij, Dritan Leli nuk u rikandidua nga kryesocialisti Edi Rama.

Në zgjedhjet e së dielës garojnë Brunilda Mersini nga Partia Socialiste dhe Dionis Sota e Gjergji Nika të pavarur.

Gjithsej 172 mijë qytetarë kanë të drejtë të votojnë në zgjedhjet e së dielës.